Merkez Bankası ve ekonomi yönetiminin sıkı para politikası, kredi kartı harcamalarının büyüme hızında belirgin bir düşüşe yol açtı. Mart sonunda yüzde 100’ün altına düşen kredi kartı harcamalarındaki 13 haftalık yıllıklandırılmış büyüme hızı, Mayıs sonunda yüzde 50’ler seviyesine geriledi.
Büyüme hızı düşüyor
Merkez Bankası verilerine göre, 31 Mayıs ile biten haftada kredi kartı harcamaları yüzde 52.74 arttı. Bireysel kredi kartlarında büyüme hızı yüzde 51.27‘ye, ticari kredi kartlarında ise yüzde 57.01‘e indi. Geçen yılın aynı döneminde bu oranlar yüzde 258.34 ve yüzde 273.14 seviyelerindeydi.
Bankalar yakın takipte: Faize bırakılan borçlar artıyor
Bankacılık sektörü, kredi kartı borçlarında artan bir ödeme sorunu ile karşı karşıya. Merkez Bankası’nın Finansal İstikrar Raporu, yakın izlemedeki kredilerin artışında ihtiyaç ve kredi kartı borçlarının etkili olduğunu ortaya koydu. 30-90 gün geciken borçların bulunduğu ikinci grup kredilerde özellikle kredi kartı borçları nedeniyle artış yaşanıyor.
Rapora göre, kredi kartından faize bırakılan borç tutarı artarken, bu tutarın toplam kredi kartı borcuna oranı tarihsel ortalamayı aştı. Asgari ödeme oranı ve üzerinde ödeme yapılan kartlarda faize bırakılan borçların oranı yüzde 13.7’ye, asgari ödeme oranının altında ödeme yapılan kartlarda gecikmeye bırakılan borçların oranı yüzde 9.1’e çıktı.
Geçen yılın aksine, bu yıl bireysel kredi kartı büyüme hızı daha fazla geriledi. Kasım 2023’te yüzde 66.42‘ye kadar inen büyüme hızı, yeni yıl ile birlikte tekrar yüzde 100’ün üzerine çıktı ancak Mart sonunda tekrar yüzde 100’ün altına geriledi. Devam eden haftalarda bireysel kredi kartlarındaki büyüme daha hızlı düştü.
31 Mayıs itibariyle bireysel kredi kartı harcamaları 1.45 trilyon liraya yükseldi
BDDK verilerine göre, 31 Mayıs itibariyle bireysel kredi kartı harcamaları 1.45 trilyon liraya yükseldi. Faize duyarlı taksitsiz kredi kartı harcamaları ise 916.5 milyar lira ile 1 trilyona yaklaşarak hızlı bir artış gösterdi.
Kredi riskliliği ve takipteki krediler
Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu’na göre, kredi riskliliğinde artış olan krediler bankacılık sektöründe yakın izlemeye alındı. Mart 2024 itibariyle ticari segmentte ödemesi geciken kredilerin oranı yüzde 0.9 olarak gerçekleşirken, bireysel kredilerde bu oran yüzde 2.8’e çıktı.
Bireysel kredi kartlarında gecikme oranları artarken, Eylül 2023‘te yüzde 2.2 olan oran, Mart 2024’te yüzde 3’ün üzerine çıktı. Merkez Bankası haftalık verilerine göre, kredi kartları hariç 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış toplam kredi büyümesi 31 Mayıs haftasında yüzde 38.37 seviyesine geriledi.
